ngonngu.net

Ngôn ngữ học và Tiếng Việt

Một số vấn đề về chuẩn mực hoá ngôn ngữ: Đồng hoá từ mượn

Hoàng Tuệ

Một từ mượn, nếu không bị thay thế, thì còn trải qua một quá trình chịu những tác động của người bản ngữ mới có vị trí vững vàng. Quá trình ấy là sự đồng hoá từ mượn. Nói chung, nó biểu thị mặt tích cực, sáng tạo, của người bản ngữ đối với từ mượn để nhằm tạo nên tính chất thuần nhất trong bản ngữ. Cho nên, trong sự chuẩn mực hoá ngôn ngữ, đồng hoá từ mượn là một yêu cầu rất được chú ý.

Một số vấn đề về chuẩn mực hoá ngôn ngữ: Nhu cầu mượn từ

Hoàng Tuệ

Hành động mượn từ có thể chẳng có lí do gì chính đáng, chẳng đáp ứng một nhu cầu thực sự nào về ngôn ngữ, mà nhiều khi, chỉ là biểu hiện của ý thức không tôn trọng, không nghiêm túc đối với ngôn ngữ của dân tộc. Ở đâu cũng có sự tình này. Ở ta, rõ ràng là có khi đã như như thế.

Việc hiến định vị thế “ngôn ngữ quốc gia” của tiếng Việt ở Việt Nam: Một vấn đề cần được tiếp tục nghiên cứu

Nguyễn Thị Thanh Bình

Những căn cứ được các nhà ngôn ngữ học Việt Nam đưa ra để minh chứng cho sự cần thiết (hoặc không cần thiết) phải hiến định vị thế “ngôn ngữ quốc gia” của tiếng Việt còn mang nhiều tính hàn lâm, ít hơi thở của cuộc sống thực tế và do đó mà chưa đủ sức thuyết phục để làm cơ sở vững chắc cho việc hoạch định một chính sách ngôn ngữ thích hợp với hoàn cảnh Việt Nam trong thời kì hiện nay

Ý nghĩa ngữ pháp

Không chỉ từ vựng học mà cả ngữ pháp học cũng quan tâm đến ý nghĩa. Nhưng nếu như từ vựng học quan tâm đến ý nghĩa từ vựng, tức là ý nghĩ sự vật, của từ thì ngữ pháp học lại quan tâm đến một kiểu ý nghĩa khác: ý nghĩa ngữ pháp.

Quan hệ nghĩa và cấu trúc trong việc phân tích câu tiếng Việt

Cấu trúc của một câu là và ý niệm mà cấu trúc này biểu hiện vốn làm thành nghĩa của câu là hai diện cần phân biệt. Nghĩa là lí do tồn tại của cấu trúc. Cấu trúc nào thì nghĩa ấy. Mỗi cấu trúc tương ứng với với chức năng tải nghĩa nhất định. Vì vậy, vấn đề chọn phương tiện để biểu hiện nghĩa cần diễn đạt là quan trọng đối với cú pháp.

Ngữ pháp và ngữ pháp học

“Ngữ pháp” là thuật ngữ dịch từ "grammaire" (tiếng Pháp), "grammar" (tiếng Anh) mà gốc là “grammatikè technè” ("nghệ thuật viết") của tiếng Hi Lạp. Thuật ngữ này có hai nghĩa: (1) là một bộ phận của cấu trúc ngôn ngữ, nó có đơn vị khác với đơn vị của từ vựng và ngữ âm; (2) là một ngành của ngôn ngữ học nghiên cứu sự hoạt động, hành chức theo những quy tắc nhất định để biến các đơn vị ngôn ngữ thành các đơn vị giao tiếp.