Tổng hợp một số bài viết và nguồn tài liệu tham khảo về chữ viết.
Chữ viết tiếng Việt: Đặc điểm và một vài vấn đề
Có thể nói rằng chữ viết của tiếng Việt phản ánh phát âm tiết tiếng Việt một cách tổng hợp, nghĩa là phản ánh những khu biệt âm tiết của tất cả các phương ngữ. Về mặt này, chữ viết có tác dụng thể hiện và giữ gìn sự thống nhất của tiếng Việt, vì nó tạo ra một tâm lí khá phổ biến cho rằng phát âm phản ánh trên chữ viết, vốn không tồn tại một cách tự nhiên trong thực tế, là phát âm chuẩn thống nhất của tiếng Việt. Chính tả trở thành cơ sở của chính âm. Dần dần, ngày càng có thêm những người có ý thức dựa theo chính tả uốn nắn phát âm phương ngữ của mình cho phù hợp với chữ viết.
Bảng tham khảo về lựa chọn chính tả
(đối với một số trường hợp thông dụng có các biến thể)
Hiện nay, trong chữ quốc ngữ có hiện tượng không tương ứng 1:1 giữa âm đọc và cách viết cũng như giữa cách phát âm địa phương với cách viết được coi là chuẩn chính tả. Quy định tạm thời về chính tả trong sách giáo khoa mới có đưa ra một bảng tham khảo về lựa chọn chính tả (đối với một số trường hợp có các biến thể). Do danh sách tương đối dài nên ngonngu.net chỉ có thể giới thiệu dần dần. Dưới đây là phần đầu: từ A đến Ê. Chúng tôi sẽ tiếp tục bổ sung trong thời gian tới.
Vấn đề chữ viết nhìn từ góc độ lịch sử tiếng Việt
“Vấn đề chữ viết trong lịch sử dân tộc đã được nhiều giới nghiên cứu khác nhau như ngôn ngữ học, lịch sử, văn hoá học… quan tâm khảo sát từ góc độ khoa học của mình. Tuy nhiên, việc nhìn nhận vấn đề này ở khía cạnh lịch sử tiếng Việt thì có thể nói là chưa có nhiều, chưa đủ để giúp chúng ta hiểu rõ bản chất của hiện tượng văn hoá quan trọng này trong lịch sử dân tộc Việt. Vì thế, những trình bày của chúng tôi dưới đây chỉ là những đóng góp ban đầu của cá nhân về một vấn đề rất quan trọng không chỉ thuần tuý đối với lịch sử ngôn ngữ mà cả đối với xã hội. Điều đó cũng có nghĩa là chúng tôi tự giới hạn cách nhìn nhận vấn đề chữ viết qua lăng kính lịch sử tiếng Việt.”
Một số khái niệm cơ bản
- Vai trò của chữ viết và một vài nhận xét về các kiểu chữ viết
- Chính tả và một số đặc điểm của chuẩn chính tả
- Khái niệm về chữ viết
- Việc biểu hiện ngôn ngữ bằng chữ viết
Cải tiến và thống nhất chữ viết, chính tả
- Chữ viết tiếng Việt: Đặc điểm và một vài vấn đề
- Bảng tham khảo về lựa chọn chính tả
(đối với một số trường hợp thông dụng có các biến thể) - Các dấu câu trong tiếng Việt
- Đánh giá chung về tình hình chữ viết và chính tả của ta hiện nay
- Vị trí đặt dấu thanh điệu trong chữ quốc ngữ
- Một ý kiến nhỏ về cách ghi dấu thanh trên văn bản tiếng Việt
- Một số giải pháp cải tiến chữ quốc ngữ có liên quan đến vấn đề vị trí đặt dấu thanh điệu và sử dụng “i/y”