Giai đoạn tiếng Việt hiện đại

• Sự ảnh hưởng của tiếng Pháp và văn hoá Pháp • Tiếng Việt từ sau Cách mạng tháng Tám • Xu hướng từng bước hoàn thiện mình

 

Từ giữa thế kỉ 19, tiếng Việt đã phát triển sang giai đoạn tiếng Việt hiện đại và, có thể nói, trong thời gian gần 2 thế kỉ, tiếng Việt hiện đại đã hoàn thiện cấu trúc của mình theo những khía cạnh khác nhau để thoả mãn cho cộng đồng người Việt trong việc sử dụng làm công cụ giao tiếp, tư duy.

7.1. Hai đặc điểm nổi bật về xã hội ở giai đoạn phát triển hiện đại của tiếng Việt

– Thứ nhất: Vào thời kì đầu của giai đoạn này, tiếng Việt có sự tiếp xúc sâu đậm với ngôn ngữ văn học và văn hoá Pháp.Sự tiếp xúc sâu đậm này là hậu quả của một âm mưu cai trị nhằm đưa tiếng Pháp và văn hoá Pháp thay thế tiếng Hán và văn hoá Hán vốn đã có ảnh hưởng lớn trong xã hội Việt Nam.

Trong điều kiện như vậy, tiếng Việt lại một lần nữa thể hiện sức sống mãnh liệt của nó. Theo đó, tiếng Việt không những không chịu ảnh hưởng tiêu cực của tiếng Pháp mà, ngược lại, đã chủ động lựa chọn những cái có lợi về mặt cấu trúc ngữ pháp và sau đó là về mặt từ vựng để hoàn thiện mình. Và chính nhờ sức sống đó mà vào những năm đầu thế kỉ 20, tiếng Việt đã trở thành một ngôn ngữ hoàn chỉnh.

– Thứ hai: Đặc điểm này gắn liền với sự thành công của Cách mạng tháng Tám và việc thành lập Nhà nước Việt Nam độc lập. Đây là lần đầu tiên tiếng Việt trở thành một ngôn ngữ mang tính chính thức của quốc gia, được sử dụng trong mọi hoạt động chính trị, xã hội. Với đặc điểm xã hội này, tiếng Việt đã có một sự vươn lên rất mãnh liệt để thoả mãn đòi hỏi mà xã hội đặt ra cho nó. Nhờ đó mà hệ thống ngữ âm tiếng Việt được chuẩn hoá hơn. Và kho từ vựng của nó cũng trở nên phong phú hơn nhờ được bổ sung một khối lượng đồ sộ từ ngữ mới và trong đó đặc biệt có sự bổ sung của các hệ thống thuật ngữ khoa học-kĩ thuật. Hơn thế nữa, các hệ thống phong cách chức năng của tiếng Việt đã được hình thành và đa dạng hoá.

Sự khác biệt giữa các phương ngữ và đặc biệt là giữa các thổ ngữ có xu hướng giảm dần và tiếng Việt đang hướng tới một sự thống nhất cao hơn.

7.2. Một số đặc điểm nội tại của tiếng Việt ở giai đoạn phát triển hiện đại

Từ giai đoạn trung đại chuyển sang giai đoạn hiện đại, tiếng Việt phát triển theo xu hướng từng bước hoàn thiện mình để cung cấp một phương tiếp giao tiếp hoàn chỉnh cho toàn xã hội. Đặc điểm này được thể hiện ở những dấu hiệu sau:

– Từ những năm cuối thế kỉ 19 đến nửa đầu thế kỉ 20, do tiếp xúc với các ngôn ngữ châu Âu, ngữ pháp tiếng Việt trước đây đã có sự biến đổi.

– Sự phát triển ngoạn mục của tiếng Việt ở giai đoạn này là sau khi Cách mạng tháng Tám thành công, do được nhà nước công nhận như là một ngôn ngữ chính thức nên tiếng Việt đã trở thành một ngôn ngữ không chỉ là ngôn ngữ văn hoá, ngôn ngữ toàn dân mà còn là ngôn ngữ chính thức của giáo dục và khoa học và sau đó là ngôn ngữ của chính trị.

– Đặc biệt, vào thời điểm hiện nay, tiếng Việt đã thoả mãn sự phát triển của xã hội bằng việc cung cấp một cách đầy đủ các hệ thống thuật ngữ khoa học. Và, với dấu hiệu này, chúng ta có quyền nói rằng vào giai đoạn phát triển hiện đại, tiếng Việt đã hoàn thiện sự phát triển của mình.