• Bỏ qua primary navigation
  • Skip to main content
  • Bỏ qua primary sidebar
  • Bỏ qua footer

ngonngu.net

Ngôn ngữ học và Tiếng Việt

  • Ngôn ngữ học
    • Các vấn đề chung
      • Đại cương
      • Đối chiếu
      • So sánh lịch sử
    • Từ vựng
    • Ngữ âm
      • Ngữ âm học
      • Âm vị học
      • Chữ viết
    • Ngữ pháp
    • Ngữ nghĩa học
    • Ngữ dụng học
    • Ngôn ngữ học xã hội
    • Khuynh hướng
  • Tiếng Việt
    • Lịch sử
    • Phương ngữ
    • Hiện tại
  • Chuyên đề
    • Tiếng Việt & CNTT
    • Tài liệu tham khảo
    • Thông tin tổng hợp
  • Ngày này năm xưa
  • Dự án S
  • Liên hệ & Hỗ trợ
Bạn đang ở:Trang chủ / Ngôn ngữ học / Ngữ âm / Âm vị học / Sự thể hiện bằng chữ quốc ngữ của các âm vị chiết đoạn tiếng Việt

Sự thể hiện bằng chữ quốc ngữ của các âm vị chiết đoạn tiếng Việt

28/08/2006

ngonngu.net
28/08/2006Chuyên mục:
  • Âm vị học

1. Âm đầu

Âm vị Chữ viết
(+ bối cảnh)
Ví dụ
/b-/ B buôn bán
/m-/ M may mắn
/f-/ PH phong phú
/v-/ V vỗ về
/t-/ T tin tưởng
/t’-/ TH thảnh thơi
/d-/ Đ đúng đắn
/n-/ N nắn nót
/z-/ D/GI giây da
/ʐ-/ R rõ ràng
/s-/ X xinh xắn
/ş-/ S sẵn sàng
/c-/ CH chích choè
/ʈ-/ TR trống trải
/ɲ-/ NH nhắn nhủ
/l-/ L lo lắng
/k-/ K
(âm chính /-i-, -ε-, -e-, –ie-/
kim, kem, kê, kiếm
Q
(+ âm đệm /-w-/)
quê, quán, quyên
C
([các trường hợp còn lại])
con cà cuống
/χ-/ KH khúc khích
/ŋ-/ NGH (+ âm chính /-i-, -ε-, -e-, –ie-/) nghĩ, nghe, nghê, nghiêng
NG
([các trường hợp còn lại])
ngỡ ngàng
/ɣ-/ GH (+ âm chính /-i-, -ε-, -e-/) ghi, ghè, ghế
G
([các trường hợp còn lại])
gỡ gạc
/h-/ H hớt hải
/?-/ [vắng mặt] ăn uống

2. Âm đệm

Âm vị Chữ viết
(+ bối cảnh)
Ví dụ
/-w-/ U
(âm đầu /k-/+ hoặc +âm chính /-i-, -e-, –ɤ-, –ɤˇ-/)
huy, thuế, huơ, thuần, chuyện, quyên, quăn
O
(+ [các trường hợp còn lại])
hoá, hoè, choắt, loang
/zero/ [vắng mặt] lá, nhiên, lương

3. Âm chính

Âm vị Chữ viết
(+ bối cảnh)
Ví dụ
/-i-/ Y
(sau âm đệm /-w-/+; hoặc đa phần trong các trường hợp âm đầu, âm đệm và âm cuối đều là /zero/)
thuý, quý, y (tá)
I
([các trường hợp còn lại])
bi, hỉ, kí, lì, mì, tỉ, sĩ, vĩ, nghi, minh
/-e-/ Ê khế, tên, lênh
/-ε-/ E bé, kẻng, lém
/-ɤ-/ Ơ mơ, lớn
/-ɤˇ-/ Â tân, bâng, khuâng
/-a-/ A nhà, át, ngang, tai, quai
/-ɯ-/ Ư tư, cứng
/-ă-/ A
(âm cuối là /-w, -j/)
rau, tay, quay
Ă
([các trường hợp còn lại])
cắn, đắng
/-u-/ U xu, cúng
/-o-/ ÔÔ
(+ âm cuối /-ŋ/)
bôông
Ô
([các trường hợp còn lại])
cô, bông
/-ɔ-/ OO
(+âm cuối /-ŋ, -k/)
coong, moóc
O
([các trường hợp còn lại])
lò, con
/-ɔˇ-/ O cong, móc
/-εˇ-/ A nhanh, ách, ngách
/-ie-/ YÊ
(âm đầu /?-/ (hoặc âm đệm /-w-/) và âm cuối không /zero/)
yêu, yểng, uyên, tuyển
IÊ
(âm đệm /zero/, âm cuối không /zero/)
tiến, miếng
YA
(âm đệm /-w-/, âm cuối /zero/)
khuya, tuya
IA
(âm đệm /zero/, âm cuối /zero/)
mía, tia, ỉa
/-ɯɤ-/ ƯƠ
(+ âm cuối không /zero/)
ưỡn, lượng
ƯA
(+ âm cuối /zero/)
ưa, cứa
/-uo-/ UÔ
(+ âm cuối không /zero/)
uốn, muỗng
UA
(+ âm cuối /zero/)
úa, bùa

4. Âm cuối

Âm vị Chữ viết
(+ bối cảnh)
Ví dụ
/-m/ M ám, lắm
/-n/ N in, nghẹn
/-ŋ/ NH
(sau âm chính /-i-, -e-, –εˇ-)
inh, kính, mênh, canh,
NG
([các trường hợp còn lại])
ông, xong, siêng, keng
/-p/ P úp, lấp
/-t/ T át, cắt
/-k/ CH
(sau âm chính /-i-, -e-, –εˇ-)
ích, mếch, cạch
C
([các trường hợp còn lại])
ác, lắc, bọc
/-w/ O
(sau /-a-, -ε-/)
áo, xạo, kéo
U
([các trường hợp còn lại])
au, mếu, nấu, rượu
/-j/ Y
(sau /-ă-, –ɤˇ-/)
máy, cậy
I
([các trường hợp còn lại])
cài, ngoái, tươi
/zero/ [vắng mặt] à, nghe, mã

Ghi chú: Bài viết này chưa hoàn thiện và sẽ được sửa chữa, bổ sung trong thời gian tới.

Tham khảo:

  • Âm vị và các hệ thống âm vị tiếng Việt

Chia sẻ:

  • Click to share on Facebook (Opens in new window)
  • Click to share on Twitter (Opens in new window)
  • Click to share on WhatsApp (Opens in new window)
  • Click to share on LinkedIn (Opens in new window)

Điều hướng bài viết

Bài trước Âm vị học
Bài tiếp theo Khái niệm âm vị học: Âm tố và sự phân loại âm tố

Sidebar chính

Mục lục

  • Ngôn ngữ học
    • Các vấn đề chung
      • Đại cương
      • Đối chiếu
      • So sánh lịch sử
    • Từ vựng
    • Ngữ âm
      • Ngữ âm học
      • Âm vị học
      • Chữ viết
    • Ngữ pháp
    • Ngữ nghĩa học
    • Ngữ dụng học
    • Ngôn ngữ học xã hội
    • Khuynh hướng
  • Tiếng Việt
    • Lịch sử
    • Phương ngữ
    • Hiện tại
  • Chuyên đề
    • Tiếng Việt & CNTT
    • Tài liệu tham khảo
    • Thông tin tổng hợp
  • Ngày này năm xưa
  • Dự án S
  • Liên hệ & Hỗ trợ

Footer

Đăng kí theo dõi

Nhập địa chỉ email của bạn để nhận thông báo khi có bài mới.

Liên kết

  • Nhóm Facebook
  • Dự án S – Công cụ tiếng Việt
  • Paratime Studio

Tìm kiếm

Liên hệ và Hỗ trợ

  • Giới thiệu
  • Liên hệ

© 2023 ngonngu.net